تاریخچه تولوئن و موارد مصرف آن

تولوئن ترکیبی آروماتیک بوده و نامحلول در آب است. از کاربرد تولوئن در صنعت رنگ و رزین، جوهر و… استفاده می شود. تولوئن در سال ۱۸۳۷ برای اولین بار توسط شیمیدانی لهستانی کشف شد. بنابراین تاریخچه تولوئن قدمتی طولانی دارد. جالب است بدانید استفاده از تولوئن در صنایع غذایی و تولید سوسیس و کالباس نیز صورت می پذیرد. انواع تولوئن در گرید های تجاری مختلفی تولید و در بازار عرضه می شوند. کاربرد تولوئن موجب شده است تا خرید و فروش آن در بازار صنعتی بسیار صورت گیرد.

در ادامه این مطلب به بررسی خواص و موارد استفاده از تولوئن و تاریخچه آن می پردازیم. با ما همراه باشید تا بیشتر با این ماده شیمیایی صنعتی آشنا شوید.

تولوئن چیست

تولوئن یک هیدروکربن آروماتیک بوده و مایعی بی رنگ است که بویی شبیه به تینر دارد. از این ماده برای تولید بنزین در پتروشیمی استفاده می‌شود. این ماده در دسته ترکیبات آلی و هیدروکربن های آروماتیک قرار دارد. تولوئن به علت داشتن پیوندهای غیرقطبی در ساختارش، یک ترکیبی غیرقطبی است. در صنعت از روش های مختلفی جهت تولید این ماده استفاده می شود.

این ماده یک حلال آلی مهم و پرکاربرد در صنعت محسوب می شود. استفاده از این حلال در صنایع پتروشیمی، تولید سیمان، تولید لاستیک، رنگ و رزین، چسب و… صورت می پذیرد. از خواص تولوئن این است که در آب حل نمی شود. این حلال موادی مانند فسفر و گوگرد را که معدنی هستند در خود حل می کند. توجه نمایید که این آروماتیک نباید با بدن بدن انسان یا حیوانات تماس یابد، زیرا سیستم عصبی مرکزی بدن را مورد حمله قرار خواهد داد.

تاریخچه تولوئن

متیل بنزن اولین بار در سال ۱۸۳۷ در آزمایش های تقطیر روغن توسط یک شیمیدان لهستانی به نام فیلیپ والتر تولید شد. چند سال پس از این کشف، شیمیدانی فرانسوی نیز توانست از یک درخت گرمسیری کلمبیایی این ماده را استخراج و معرفی کند. وی ترکیبی هیدروکربنی به دست آورد که از لحاظ ظاهر و ساختار به ترکیب بنزن شباهت هایی داشت. همین شباهت موجب شد تا نام این ماده را بنزوئن نام گذاری کنند. شیمیدان فرانسوی دیگری نیز در سال ۱۸۵۰ در پی آزمایشاتی از تقطیر چوب ترکیب هیدروکربنی جدیدی را حاصل آورد و نام آن را تولوئن نامید. و این‌گونه تاریخچه تولوئن به عنوان یک ماده با قدمتی چند صد ساله پدید آمد. امروزه کاربرد تولوئن بسیار گسترش یافته است.

تولوئن خشک چیست

حلالیت متیل بنزن در آب بسیار کم است. اما در این ماده حدود ۰.۰۵% آب می تواند حل شود. در برخی موارد صنعتی یا آزمایشگاهی وجود آب، اختلال ایجاد خواهد نمود. درواقع برخی مواقع به متیل بنزن خالص نیاز است. بنابراین در برخی از محصولات قابل عرضه آب را جدا کرده و متیل بنزن خشک یعنی بدون آب را برای استفاده عرضه می کنند.

برای انجام این کار روش های متفاوتی وجود دارد. یکی از این روش ها تقطیر است. درواقع در صورت وجود داشتن تجهیزات مناسب، تقطیر ساده ترین راه برای جداسازی آب است. استفاده از بنزوفنون و سدیم روش های دیگر جداسازی هستند که بر خلاف تقطیر موجب اضافه شدن مواد جانبی به محلول شده و خطرات کار را نیز بیشتر می کنند.

آیا متیل بنزن قطبی است

تفاوت کمی در بین الکترونگاتیوی کربن و هیدروژن وجود دارد. بنابراین تمام پیوندهای موجود در این ماده از نوع غیر قطبی هستند. بنابراین می توان گفت که کل مولکول متیل بنزن غیر قطبی است.

ایمنی تولوئن

متیل کتون از طریق تنفس دود وسایل نقلیه، بنزین، قرار گرفتن در معرض دود سیگار و… به ریه ها وارد می شود که برای سلامتی مضر است.

قرار گرفتن در معرض این ماده در مورد زنان باردار خطرات جدی برای جنین در پی خواهد داشت.

افرادی که در صنایع مرتبط با متیل بنزن کار می کنند، باید تمام موازین بهداشت شغلی را رعایت نموده و سپس مشغول به کار شوند. در این صورت کاربرد تولوئن با ایمنی بیشتری همراه خواهد بود.

در صورت تماس این ماده با پوست یا چشم محل آلوده را با آب فراوان شستشو داده و در صورت نیاز به پزشک مراجعه نمایید.