آشنایی با انواع گوشی پزشکی (استتوسکوپ) و کاربردهای آنها

گوشی پزشکی (استتوسکوپ) ابزاری پزشکی است که برای گوش دادن به صداهای تولید شده در بدن به خصوص آنهایی که از قلب و ریه ها بیرون می آیند استفاده می شود. بیشتر استتوسکوپ های مدرن دو گوشی هستند یعنی ابزار برای استفاده با هر دو گوش در نظر گرفته شده است. مخترع شناخته شده جهانی گوشی پزشکی Rene-Theophile-Hyacinthe Laennec می باشد که برای رفع دشواری گوش دادن به ضربان قلب بیمار بدون کمک ، یک استوانه کاغذ را جمع کرد و در نتیجه صدا را تقویت کرد.

استتوسکوپ ها شامل دو لوله لاستیکی انعطاف پذیر هستند که از دریچه به گوش می روند. این دریچه همچنین لوله ها را به شیار متصل می کند که می تواند یک قطعه زنگی شکل برای بلند کردن صدای کم یا یک دیسک مسطح برای فرکانس های بالاتر باشد. از گوشی پزشکی یا استتوسکوپ عمدتاً برای تشخیص سوفل قلب ، ریتم نامنظم قلب یا اصوات غیر طبیعی قلب استفاده می شود.

همچنین برای گوش دادن به صدای هوای در حال حرکت از طریق ریه ها به منظور تشخیص ناهنجاری در لوله های هوای و کیسه های موجود در دیواره های ریه استفاده می شود. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.

تاریخچه ساخت گوشی پزشکی (استتوسکوپ)

لاینک مخترع گوشی پزشکی متوجه شده بود همانطور که دیگران مانند لئوناردو داوینچی پیش از او فهمیده بودند که صدا هنگام عبور از چوب ، قبل از رسیدن به گوش انسان تقویت می شود. در سال ۱۸۱۹ ، لاینک آنچه را که در ابتدا باتوم می نامید ، استوانه ای توخالی ساخته شده از چوب (گردو یا چوب های سبک مانند صنوبر یا شمشاد) طول آن حدود ۵.۹ اینچ (۱۵ سانتی متر) باشد ، در اختیار پزشکان قرار داد.

اولین گوشی های پزشکی واقعی (بر اساس باتوم لاینک) از لوله های چوبی (معمولاً سرو یا کاج) ساخته شده بودند که به شکل استوانه تا جام یا ساعت شنی بودند و طول آنها از ۵.۹۰ تا ۸.۸۶ اینچ (۱۵ تا ۲۲.۵ سانتی متر) متغیر بود. بر خلاف نمونه های امروزی ، این استتوسکوپ ها تک فازی بودند. یعنی آنها فقط به یک گوش نگه داشته می شدند و هیچ شاخه ای دیگری نداشتند ، از این نوع استتوسکوپ هنوز هم در بعضی از نقاط اروپا استفاده می شود.

تکامل و توسعه گوشی پزشکی (استتوسکوپ)

اولین نوآوری در ابتدا در مورد استتوسکوپ اعمال نشد بلکه در مورد لوله های مکالمه و سمعک های تولید شده توسط بسیاری از تولید کنندگان در اواخر دهه ۱۸۰۰ استفاده شد. این موارد ابتدا شاخی شکل بودند اما در نهایت شامل شاخه های گوش متصل به لوله های لاستیکی شدند .  گوشی های پزشکی آن زمان شامل شاخه گوش ، لوله لاستیکی انعطاف پذیر و یک جسم زنگوله ای بوده است. علیرغم کوتاه تر شدن لوله های این گوشی پزشکی استتوسکوپ های اولیه به دلیل شکل مناسب و انعطاف پذیری مورد ستایش بسیاری قرار گرفت.

در اوایل سال ۱۸۲۹ یک جسم به شکل شیپور به مفصلی پیچیده شد که از آن دو لوله سربی به گوش ها منتهی می شد. این دستگاه که توسط دانشجوی پزشکی نیکلاس پی. کامینز اختراع شد ، انعطاف پذیر به نظر می رسید (علی رغم سفت بودن قطعات چوبی و فلزی) ، زیرا برخلاف گوشی های پزشکی مونورال قبلی ، دارای قطعات متحرک بود. در دهه های ۱۸۴۰ و ۱۸۵۰ نمونه های اولیه ای تولید شد که شباهت زیادی به گوشی پزشکی امروزی داشتند. در سال ۱۸۴۱ مارک-هکتور لاندوزی از پاریس یک گوشی پزشکی ساخت که بخشی از آن از لوله های الاستیک لثه ساخته شده است.

اولین گوشی پزشکی الکترونیکی از اوایل دهه ۱۸۹۰ در دسترس قرار گرفت. تا سال ۱۹۰۲ ، آلبرت آبرامز یکی از موارد قابل استفاده ازاین گوشی پزشکی را اختراع کرد. با استفاده از این وسیله ، او قادر به تقویت صداهای تولید شده توسط قلب بود. شکل اساسی استتوسکوپ دو گوش از ابتدای قرن بیستم تقریباً بدون تغییر باقی مانده است. پیشرفت های عمده ای در نوع مواد استفاده شده صورت  گرفته است. فرآیندهای تولیدی که باعث افزایش هوادهی و انعطاف پذیری گوشی پزشکی می شوند بهتر شده اند و تولید در مقیاس بزرگ ساده تر شده است.

مواد مورد استفاده در ساخت گوشی پزشکی (استتوسکوپ)

یک استتوسکوپ دو گوش شامل شاخه های گوش ، تکه های دو گوش ، لوله های انعطاف پذیر ، یک ساقه و یک قطعه ای سینه است. شاخه های گوش به فنرهای ساخته شده از فولاد متصل می شوند تا محكم در گوش ها قرار بگیرند ، در حالی كه خود گوش گیرها یا از Delrin  ( پلاستیكی با مارك تجاری سفید ، سفت و سخت و شبیه نایلون) یا لاستیك سیلیكونی قالب نرم ساخته می شوند.

قطعات دو گوش که از شاخه های گوشی به لوله های انعطاف پذیر منتهی می شوند ، ساقه ای که از لوله های انعطاف پذیر به قطعه ای سینه ساخته می شود و خود قطعه ای سینه از فلز مقاوم ساخته شده اند (آلومینیوم ، برنج روکش کروم یا فولاد ضد زنگ) و لوله انعطاف پذیر یا از نوع پلی وینیل کلراید یا لاستیک لاتکس ساخته شده است .

انواع مختلف گوشی پزشکی (استتوسکوپ) :

استتوسکوپ صوتی :

شناخته شده ترین نوع گوشی پزشکی این گونه می باشد . آنها با انتقال صدا از قطعه سینه ای به گوش شنوندگان ، از طریق لوله های توخالی پر از هوا ، عمل می کنند. قطعه سینه ای معمولاً از ۲ طرف تشکیل شده است که روی سینه بیماران قرار گیرد و دارای یک زنگ و یک دیافراگم می باشد . اگر دیافراگم بر روی قفسه سینه بیماران قرار گیرد ، امواج صوتی توسط لرزش دیافراگم پلاستیکی تولید می شود که از طریق لوله به گوش شنونده می رسد .

در صورت استفاده از زنگ ، ارتعاشات مستقیماً به گوش شنوندگان منتقل می شود. از دیافراگم برای شنیدن صداهای با فرکانس بالا استفاده می شود در حالی که زنگ به بهترین حالت صداهای با فرکانس پایین را ارائه می دهد. این استتوسکوپ دو طرفه توسط راپاپورت و اسپراگ اختراع شد .

همیشه یک مسئله مهم در استتوسکوپ های صوتی این بوده است  که سطح صدا واقعاً کم است. این مشکل در سال ۱۹۹۹ با اختراع لومن پیوسته طبقه ای و مکانیسم صوتی جنبشی در سال ۲۰۰۲ برطرف شد .

استتوسکوپ الکترونیکی :

عملکرد اصلی این نوع گوشی های پزشکی این است که سیگنال های صوتی آنالوگ را به سیگنال های دیجیتالی تبدیل می کنند. این گوشی های پزشکی  را می توان از طریق دو روش استفاده کرد  .

اولین روش قرار دادن میکروفون در شیار است  با این حال این روش اشکالات زیادی دارد. با تقویت مستقیم صدا باید با بسیاری از نویزهای پس زمینه که ناخواسته تقویت می شوند نیز کنار بیایید و این می تواند به طور جدی مانع یک سمع مناسب شود.

روش دیگر برای انجام این کار ، استفاده از یک کریستال پیزو الکتریکی است . بلورهای الکتریکی پیزو به گونه ای کار می کنند که وقتی به آنها فشار وارد می شود (فکر کنید ضربان قلب است) ، بار الکتریکی کوچکی آزاد می کنند . در نتیجه صدای محیط فیلتر می شود و شما فقط ضربان قلب واقعی را به صورت دیجیتال می شنوید.

مزیت اصلی استتوسکوپ های الکترونیکی این است که شما می توانید سمع و صدای داخل بدن بیمار را ذخیره کرده و یک پرونده پایه برای بیمار تشکیل دهید. ثانیا چون صداهایی که تولید می کنند دیجیتالی می باشند ، می توانید یک دستگاه تقسیم کننده به خروجی صوتی اضافه کنید و با این کار می توانید هدفون دوم را نیز اضافه کنید. در نتیجه شما و دانشجویان می توانید همزمان به صداهای داخل بدن بیمار گوش دهید و می توانید به دانشجویان خود نشان دهید که به دنبال چه چیزی باشند.

استتوسکوپ جنین :

یک استتوسکوپ جنینی یا فتوسکوپ شباهت زیادی به گوشی های قدیمی دارد. این دستگاه با قرار دادن یک انتهای استتوسکوپ روی شکم زن باردار کار می کند. این گوشی پزشکی به شنونده این امکان را می دهد تا به ضربان قلب جنین گوش دهد. فتوسکوپ را به نام آدولف پینارد متخصص زنان و زایمان فرانسوی که مخترع آن بود نیز می شناسند.

استتوسکوپ داپلر :

یک استتوسکوپ داپلر با استفاده از اثر داپلر مشهور کار می کند و حرکت با تغییر فرکانس امواج صوتی تشخیص داده می شود. در نتیجه نشان داده شده است که استتوسکوپ هایی که از اثر داپلر استفاده می کنند ، در تشخیص نارسایی های آئورت و تشخیص اختلالات بطن حساسیت بیشتری نشان می دهند .

کاربرد های گوشی پزشکی (استتوسکوپ)

اندازه گیری فشار خون  :

احتمالاً شایع ترین کاربرد این گوشی های پزشکی اندازه گیری فشار خون می باشد ، اما اغلب این کار را ضعیف انجام می دهند.

ارزیابی صداهای ریه :

گوشی پزشکی به شما امکان می دهد میزان ، ریتم و کیفیت تنفس ، هرگونه انسداد مجاری تنفسی و همچنین اصطکاکی را که نشان دهنده التهاب پلور است ، شناسایی کنید. فراموش نکنید که از بالای استخوان ترقوه شروع کنید ، زیرا بافت ریه بسیار بالا می رود . همچنین ، هنگامی که به پشت بیمار به صدای ریه گوش می دهید ، از بیمار بخواهید کمی به جلو خم شود تا مثلث سمع بهتر تشکیل شود.

ارزیابی صداهای قلب :

همه قلب ها در ابتدا دارای یک صدا می باشند اما پس از گوش دادن به بسیاری از قلب ها به نظر می رسد صداهای مختلفی داشته باشند . برای صدای قلب ، ما به چهار ناحیه اصلی گوش می دهیم : سمت چپ و راست جناغ در سطح دنده ۲ ، سمت چپ جناغ در دنده ۴ و در خط نوک سینه سمت چپ  و در سطح دنده ۵ .

ارزیابی صداهای روده :

انجام این کار با استفاده از گوشی پزشکی بسیار آسان می باشد و در صورت وجود انسداد روده یا ایلئوس فلج کننده به خوبی تشخیص داده می شود .

ارزیابی کبد :

معمولاً این کار با کوبه ای (ضربه زدن روی شکم) انجام می شود اما روش مناسب تر برای این کار استفاده از استتوسکوپ  در زیر پستان سمت راست می باشد .

خصوصیات اصلی یک گوشی پزشکی (استتوسکوپ)

یک گوشی پزشکی باید بتواند صداهای فوق العاده ظریف را در تا حدی تقویت کند که فردی با شنوایی طبیعی بتواند آنها را تشخیص دهد. نشت هوا می تواند تا ۱۰ تا ۱۵ دسی بل از میزان صدا بکاهد و همچنین اجازه می دهد تا سر و صدای محیط به داخل استتوسکوپ وارد شود ، بنابراین تست هوا بسیار ضروری است.

پرستاران ، پزشکان و سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی آموزش های گسترده ای  در زمینه استفاده از گوشی های پزشکی می بینند تا بتوانند صداهایی را که می شنوند تفسیر کنند ، اگرچه بیشتر آنها فقط در یک یا چند نوع قرائت تخصص دارند. به عنوان مثال  کسی که به نفس کشیدن بیمار گوش می دهد باید صداهای سیستم ریه سالم و همچنین صدای هر نوع اختلال عملکرد ریه را بداند تا بیماری فرد را به درستی تشخیص بدهد .

نگهداری و استفاده صحیح از استتوسکوپ ها به همان اندازه کیفیت ساخت مهم است. دستگاه استتوسکوپ باید به صورت دوره ای از نظر نشت هوا و قطعات معیوب که نیاز به تعویض دارند ، بررسی شوند. برای از بین بردن جرم گوش و پرز ها ، شاخه های گوش و قطعه قفسه سینه را باید با الکل ضدعفونی و با دقت پاک کنید و بقیه را باید در آب صابون و ملایم شستشو دهید .

مارک ها و قیمت خرید و فروش گوشی پزشکی (استتوسکوپ)

مارک های مختلف گوشی پزشکی (استتوسکوپ) بر اساس حساسیت و کارایی قیمت های مختلفی دارند و شما می توانید آنها را فروشگاه لوازم و تجهیزات پزشکی خریداری نمایید.