کدام صنایع از ضایعات پلاستیک و لاستیک بیشتر استفاده می کنند؟
ضایعات پلاستیک و لاستیک زباله هایی هستند که در طبیعت تجزیه نمی شوند و سوزاندن آنها نیز باعث آلودگی محیط زیست خواهد شد. ضایعات پلاستیک و لاستیک در واقع مواد شیمیایی و پلیمری هستند که دفع آنها حجم زیادی از مراکز دفن زباله را به خود اختصاص می دهد.
کاربرد فراوان لاستیک و پلاستیک در انواع وسایل مصرفی این روزها مشکلات فراوانی را برای بشر ایجاد کرده است. این ترکیبات را تقریبا می توان در همه جا یافت و تجزیه ناپذیری آنها باعث شده که همه کشورها با کوهی از این زباله ها مواجه شوند.
تجزیه ناپذیری این ترکیبات باعث تجمع روز افزون آنها در محیط زیست شده و قطعا عواقب ناخوشایندی را برای انسان و سایر موجودات رقم خواهد زد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.
آیا می توان از ضایعات پلاستیک و لاستیک مجددا استفاده کرد؟
مشکل زباله های پلاستیک و لاستیک باعث شد در سالهای گذشته راههایی برای استفاده مجدد از این ترکیبات که منابعی از مواد شیمیایی ارزشمند هستند اختراع شود.
بازیافت این ضایعات باعث کاهش استفاده از منابع خام جدید شده و هزینه ها را بطور محسوس کاهش می دهد. با این راه حل بازاری برای خرید و فروش ضایعات پلاستیک و لاستیک در سراسر دنیا به راه افتاد.
خریدار ضایعات پلاستیک و لاستیک این مواد ارزشمند به لحاظ اقتصادی را جمع آوری کرده و آنها را به کارخانه ها و کارگاه های بازیافت که در همه جای ایران از جمله تهران ، مشهد ، اصفهان ، کرج ، تبریز ، ساری ، اراک و.. فعالیت می کنند، تحویل می دهد تا مجددا مورد استفاده قرار بگیرد.
لازم به ذکر است که قیمت روز هر کیلو از این ضایعات تابعی از قیمت جهانی لاستیک و پلاستیک و قیمت دلار در ایران است. با وجود مقدار زیاد این ضایعات در کشور حتی می توان در این زمینه سرمایه گذاری کرد و با وارد کردن دستگاه های بازیافتی از خارج امکان اشتغال زایی و سودآوری این ضایعات را فراهم نمود.
روند بازیافت ضایعات پلاستیک و لاستیک چگونه است؟
پلاستیک و لاستیک فرسوده پس از جمع آوری توسط خرده خریداران به کارخانه های بازیافت تحویل داده می شود. در کارخانه های بازیافتی این ضایعات ابتدا تفکیک شده و شسته می شوند زیرا برخی از پلاستیک ها کثیف و آلوده هستند. پس از شستشو ، پلاستیک و لاستیک فرسوده وارد آسیاب شده و در بسته بندی های مختلف برای استفاده مجدد به کارخانه های پتروشیمی و سایر صنایع منتقل می شوند.
بازیافت این ضایعات را می توان توسط دستگاه های کاملا اتوماتیک یا دستی انجام داد و این مواد ارزشمند را مجددا وارد چرخه صنایع کرد. انسان با بازیافت این ترکیبات شیمیایی می تواند در مصرف سوخت های فسیلی صرفه جویی کند و مهمتر از همه اینکه از آسیب رسیدن بیشتر به محیط زیست جلوگیری می شود.
کاربردهای ضایعات پلاستیک و لاستیک
از مهمترین کاربردهای پلاستیک و لاستیک فرسوده می توان به تولید لرزه گیرها، عایق های رطوبتی، عایق های صوتی و حرارتی اشاره کرد که در ادامه شرح داده شده است.
عایق های صوتی
عایق های صوتی در مواردی استفاده می شوند که نیاز است صداها و ارتعاش های موجود در محل کاهش یابد. مثلا با استفاده از این ترکیبات می توان انتقال صدا از دیوارهای مشترک بین ساختمان های مجاور یا سقف و کف را کاهش داد.
قبلا برای جلوگیری از انتقال صوت از دیوارهای ضخیم تر استفاده می شد ولی در سبک های ساخت و ساز امروزی این مسئله به دلیل افزایش وزن سازه خصوصا در آپارتمان و برج ها امکان پذیر نیست. بنابراین بهترین راه استفاده از عایق های صدا است که می توان آنها را با هزینه کم از ضایعات فرسوده لاستیک و پلاستیک تامین کرد.
عایق حرارتی
عایق حرارتی راهی برای جلوگیری از هدر رفتن کمتر انرژی در ساختمان ها است که می توان آنها را با استفاده از ضایعات لاستیکی مانند پلی یورتان یا ضایعات پلاستیکی مانند پت ها ، بطری ها و ظروف پلی اتیلنی ساخت.
استفاده از این ضایعات خصوصا در مناطق سردسیر بسیار حائز اهمیت است زیرا باعث کاهش مصرف سوخت برای گرم نگهداشتن ساختمان ها و منازل می شود.
عایق رطوبتی
یکی دیگر از کاربردهای مهم ضایعات لاستیک و پلاستیک در تولید عایق های رطوبتی برای سقف ساختمان است. این مواد را به جای دور ریختن می توان در تولید ایزوگام استفاده کرد.
جاده سازی
پلاستیک های فرسوده ای که در یک کشور تولید می شوند آنقدر زیاد هست که می توان از آنها به جای آسفالت در سطح جاده ها استفاده کرد. پودر لاستیک بهترین گزینه برای این منظور است زیرا خاصیت اکوستیک دارد و در اثر تغییرات دمایی دچار ترک و ذوب نمی شود.
تولید علائم ترافیکی و ضربه گیرها با هزینه کمتر برخی دیگر از کاربردهای ضایعات فرسوده لاستیک و پلاستیک هستند. همچنین می توان از خاصیت انعطاف پذیری آنها در گارد ریل ها برای آسیب کمتر به اتومبیل ها استفاده کرد.
دامداری و کشاورزی
این ضایعات را می توان برای تولید شلنگ ، گلدان ، ظروف تغذیه دام و طیور، فنس و کفپوش جهت استفاده در دامداری ها بکار برد.
علاوه بر موارد فوق می توان ضایعات پلاستیک را در صنایع خودروسازی و دریایی برای تولید کفپوش ها ، سپرهای ضربه گیر ، شناورهای دریایی و همچنین در ورزش برای پوشش زمین های مختلف مورد استفاده قرار داد.